خواص نعناع طبیعت و خواص درمانی
نعناع دارای طبعی گرم و خشک است. نعنا یا نعناع، پونه، پودنه (نام علمی: Mentha) گیاهی است از رده دولپهایهای پیوسته گلبرگ که سردسته تیره نعناعیان و از سبزیهای خوراکی است. این گیاه تمام اسانسها و خواص پونه را دارد؛ ولی برگهایش کرک کمتری دارند و بریدگیهای کنار برگهای آن بیشتر از پونه و اسانس آن نیز ملایمتر است.
نعناع گیاهی است علفی و پایا
ساقههای آن دونوع خزنده و زیر زمینی میباشند. از میان ریشهها، یک شاخه قائم و برگدار کوچک خارج میشود که برگهای آن متقابل، بیضوی، نوک تیز، دندانه دار و کمی پوشیده از کرک بوده و از تمامی قسمتهای آن بوی معطر و مطبوعی استشمام میشود. ساقهٔ این گیاه چهارگوش و به رنگ قرمز مایل به بنفش یا مایل به ارغوانی است ، خواص درمانی نعناع شامل خاصیت ضد میکروب، ضد اسپاسم، ضد نفخ، ضد سرطان، ضد التهاب، آرامبخش، ترشح کننده صفرا، متسع کننده عروق، محرک رحم، معطر و خنک کننده است.
مهمترین خواص نعناع و کاربردهای درمانی آن
خواص نعناع برای دستگاه گوارش
گیاه نعناع و فراوردههای آن باد شکن است و گاز معده و روده را از بین می برد. کمک به درمان سوء هاضمه، نفخ، روده تحریک پذیر، پیشگیری از عفونتهای دستگاه گوارش و تقویت معده از فواید مصرف نعناع برای سیستم گوارشی بدن است. همچنین مصرف این سبزی بعد از شیمی درمانی و رادیوتراپی به کنترل حالت تهوع و استفراغ کمک میکند.
حفظ سلامت دهان و دندان
برای حفظ سلامت دندانها و خوشبو کردن دهان است. سبزی نعناع علاوه بر میکروب کشی و تنفس تازه، با مهار رشد باکتری های مضر در داخل دهان و با تمیز کردن زبان و دندان، تاثیر فوق العاده ای بر سلامت دهان و دندان می گذارد و باعث تازگی و طراوت بخشیدن به تنفس، دهان و از بین بردن بسیاری از میکروب ها می شود. به همین دلیل امروزه در ساخت بیشتر خمیر دندانها و دهانشویه ها از اسانس نعنا استفاده میشود. جویدن برگهای تازه گیاه نعناع نیز این خاصیت را به همراه دارد.
علایم حساسیت و کمک به درمان سرماخوردگی و آسم
برگهای تازه نعناع بسیار معطر بوده، عطر قوی و مواد ضد میکروب موجود در برگ و ساقه نعناع، برای رفع حساسیت دستگاه تنفسی مانند گرفتگی بینی، گلو، نای و ریهها بسیار مفید است و باعث باز شدن کانال های تنفسی میگردد. از این خاصیت نعنا برای درمان سرفه های شدید، گرفتگی بینی نوزادان و کودکان، درمان بیماران مبتلا به آسم استفاده میشود. علاوه بر این استفاده از اسپریهای نعناع ، برای افزایش طراوت و ایجاد هوای مطبوع در منزل و محیط کار بسیار مناسب است.
خواص نعناع برای آرامش ذهن
منتول موجود در گیاه نعناع باعث شده، مصرف این گیاه، عرق و چای تهیه شده از آن برای کاهش فشارهای ذهنی بسیار مفید باشد. همچنین به دلیل داشتن ویژگی ضد التهاب ، باعث کاهش فشار خون و حرارت بدن می شود و به آرامش و تخلیه ذهن از نگرانی ها و کاهش استرس کمک شایانی می کند. در طب سنتی برای درمان سردرد، آرامش ذهن و خواب راحت خوردن روزانه دمنوش نعناع توصیه میگردد.
نعناع از دسته سبزیجات معطر بوده، به دلیل خواص درمانی فراوان جزو گیاهان دارویی نیز محسوب میگردد. مهمترین خاصیت نعناع کاهش و درمان علایم ناراحتیهای خفیف گوارشی مانند سوء هاضمه، نفخ و قولنج است.
همچنین خوشبو کردن دهان یکی دیگر از شناخته شدهترین خواص نعناع میباشد. امروزه از این گیاه در ساخت محصولات بهداشتی دهان و دندان مانند خمیر دندان، آدامس، آب نبات و اسپری هایی که از نعناع تولید می شوند، بسیار استفاده شده و مصارف دارویی بسیار دارد. نعناع گیاهی است علفی و چند ساله که علاوه بر ساقه زیر زمینی که گیاه را در خاک مستقر می سازد دارای ساقه هوایی نیز هست.
از محل گره های ساقه که در تماس با زمین است ریشه هایی خارج شده که ساقه جدید را درست می کند بنابراین اگر شما فقط یک ساقه نعناع در باغچه خود بکارید بزودی تمام باغچه شما پر از نعناع می شود. برگهای نعناع بیضی شکل، نوک تیز و دندانه دار می باشند. گلهای آن بسته به نوع نعناع ممکن است قرمز، ارغوانی یا سفید باشد. نعناع در مناطق معتدل و آفتاب گیر بخوبی رشد می کند.
نعناع از قدیم الایام بعنوان یگ گیاه معطر و اشتها آور و برای ناراحتی های دستگاه گوارش بکار رفته است بقراط پدر علم طب از نعناع در نوشته های خود یاد کرده است در قرون وسطی از نعناع در معالجه بیماریها و برای التیام زخم ها و درمان درد گزیدگی زنبور و سگ هار استفاده می شود.
نعناع گیاهی علفی ، پایا و دارای ساقه هائی بر دو نوع خزنده و زیرزمینی است. برگهای این گیاه متقابل، بیضوی، نوک تیز، دندانه دار، کمی پوشیده از کرک به درازای ۴ تا ۷ سانتی متر و به عرض ۲ تا ۳ سانتی متر است. انواع مختلفی از گیاه نعناع شامل نعناع فلفلی، کوهی، نعناع سیاه یا وحشی و نعناع معمولی معروف به پونه سنبله ای وجود دارد. این گیاه تمام اسانسها و خواص پونه را دارد؛ ولی برگهایش کرک کمتری دارند و بریدگیهای کنار برگهای آن بیشتر از پونه و اسانس آن نیز ملایم تر است
خواص داروئی
نعناع از نظر طب قدیم ایران نسبتا گرم و خشک است و از نظر خواص دارویی از پونه قوی تر است. از نعناع اسانس، روغن و تنتور تهیه می کنند که مصارف طبی مختلفی درد
باد شکن است و گاز معده و روده را از بین می برد
تقویت کننده معده وبدن است
ضد تشنج و ضد سرفه است
یک فنجان چای گرم نعناع سینه را آرام می کند
مسکن ،آرام بخش و قاعده آور است
استفاده از نعناع درد شکم را برطرف می کند
درمان سرما خوردگی و آنفولانزا می باشد
ناراحتی های عصبی را برطرف می کند
برای تسکین درد دندان نعناع را دردهان گذاشته و بجوید
آشامیدن چای نعناع و یا عصاره نعناع خونریزی سینه را قطع می کند
کمپرس نعناع درد سینه و پهلو را از بین می برد
کرم های روده و معده را می کشد
ادرار را زیاد می کند
برای رفع قولنج و دردهای روده معده و هضم نشدن غذا چای نعناع بنوشید
برای از بین بردن گلو درد چای نعناع غرغره کنید
نعناع تب را پائین می آورد
برای خلاص شدن از شر مورچهها برگهای نعناع را در جاهایی که مورچه جمع میشود بگذارید تا خیلی زود مورچه ها پا به فرار بگذارند. در این صورت نه آنها را کشتهاید و نه اینکه از وجودشان دچار عذاب میشوید.
از فرآورده های نعناع اسانس نعناع است که از تقطیر برگ و سرشاخه های گلدار نعناع تحت اثر بخار آب تهیه میشود و دارای ۵۰% تا ۷۰ % منتول می باشد . اسانس نعناع که در کشور انگلستان تهیه می شود شهرت خاصی درد . این اسانس بعنوان تقویت کننده معده بادشکن، ضد عفونی کننده، رفع دل پیچه بچه ها و اسهال بکار می رود.
مضرات نعناع موارد منع مصرف
از مهمترین خواص نعناع کمک به درمان سوء هاضمه و ناراحتیهای دستگاه گوارش است، لیکن افراد مبتلا به ترش کردن و رفلاکس مری بهتر است از مصرف بیش از حد نعنا خودداری نموده، چرا که ممکن است باعث تشدید ناراحتی آنها شود. همچنین زیاده روی در مصرف نعناع میتواند سیستم گوارشی را تحریک کند.
زیاده روی در مصرف عرق نعناع یا اسانس آن باعث افزایش فشار خون شده، تحریک معده، حالت تهوع و استفراغ را در پی خواهد داشت.
زیاده روی در مصرف نعناع و فراورده های آن نظیر عرق و اسانس نعناع برای کودکان و نوزادان مضر بوده بر سیستم گوارش، حرکات تنفسی و قلب کودک تاثیر منفی میگذارد.
بعد از دو هفته مصرف فراورده های دارویی حاوی نعناع نظیر قرص بهتر است، چند روزی مصرف آن را قطع کرده و دوباره شروع کنید.
مزایای چای نعناع چیست؟
پژوهشی در مورد نعناع انستیتوی ملی بهداشت (NIH) نشان داده است:
این ماده دارای خواص ضد باکتری و ضد ویروسی است. نشان داده شده است که نعناع خواص ضد ویروسی و آنتی بیوتیکی قابل توجهی دارد و به سیستم ایمنی بدن کمک می کند. به همین دلیل است که چای نعناع می تواند یک ماده عالی برای درمان مواردی مانند سرماخوردگی باشد.
با وضوح ذهنی کمک می کند. مشخص شده است که نعناع در عملکرد کارهای پیچیده کمک کرده و به کاهش خستگی ذهنی کمک می کند. این باعث می شود یک فنجان چای یک انتخاب عالی برای انتخاب یک بعد از ظهر باشد!
یک فنجان چای می تواند مشکلات معده را برطرف کند. با توجه به اثرات آرامش بخش نعناع روی روده ، چای آن درمانی عالی برای تهوع و درد شکم است.
این ماده حاوی قدرت آنتی اکسیدانی است. سرشار از فیتوشیمیایی ها مانند ویتامین ها و مواد معدنی ، نعناع دارای خاصیت آنتی اکسیدانی قوی است که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کند.
به تسکین سردردها کمک می کند. نشان داده شده است که منتول ، یک ماده فعال در نعناع ، یک داروی ایمن و مؤثر برای سردرد و میگرن است. علاوه بر چای نعناع ، سعی کنید روغن اسانس نعناع را برای آرامش به معابد و پیشانی خود بمالید.
چند فنجان چای نعناع باید یک روز بنوشید؟
مقدار مشخصی از چای نعناع که برای مصرف روزانه توصیه می شود وجود ندارد. با این حال ، نوشیدن 1-2 فنجان برای رفاه عمومی مکان خوبی برای شروع است. ما برای مبارزه با 3 بعد از ظهر یک فنجان را توصیه می کنیم. سقوط!
چایی نعناع طعم دار خانگی
3 فنجان آب
1 چوب دارچین
2 میخک کامل
2 عدد ادویه کامل
1 فنجان برگ نعناع تازه
عسل ، اختیاری
آب ، دارچین ، میخک و ادویه را در یک قابلمه بزرگ قرار دهید. به جوش بیاورید. به مدت 1 دقیقه بجوشانید. برگهای نعنا را هم بزنید. از روی حرارت بردارید. به مدت 5 دقیقه بپوشانید و شیب دار شوید. چای سفت در صورت تمایل با عسل سرو کنید.